Kaplica Zbaraskich przy gotyckim kościele Dominikanów pod wezwaniem Świętej Trójcy w Krakowie wzniesiona została pomiędzy klasztorem, a kościołem. Powstała z fundacji Jerzego Zbaraskiego (ok.1573-1631) w latach 1627-1633, według projektu nieznanego architekta. Budową kierowali Andrea i Antonio Castelli. Pierwotnie w kaplicy spoczął Krzysztof (1580-6.III.1627), jednak i sam fundator zmarł w 1631 roku, zabezpieczywszy fundację pieniężnie, wtedy to i jego zwłoki pochowano w tej kaplicy, kontynuując jej budowę.

Kaplica została wzniesiona w stylu wczesnobarokowym. Wnętrze wykonano z czarnego marmuru, było to pierwsze tego typu rozwiązanie w kraju. W centrum znajduje się ołtarz z obrazem patronki kaplicy, Świętej Katarzyny ze Sieny, dominikanki, a po lewej i prawej stronie piękne nagrobki książąt Krzysztofa i Jerzego, przedstawiające ich leżących, wyrzeźbione w czarnym marmurze z domieszkami z różowego marmuru.


Kopuła kaplicy Zbaraskich. Widok zewnętrzny.


Kopuła kaplicy Zbaraskich. Widok wewnętrzny.

Całość sklepiono wspaniałą eliptyczną kopułą, zwieńczoną latarnią, a krytą miedzianą blachą. Było to pierwsza tego typu kopuła w Krakowie, a jedna z pierwszych w Rzeczpospolitej. Kaplica Zbaraskich jest stawiana, obok kaplicy Świętego Kazimierza w Wilnie, jako najpiękniejsza barokowa budowla sakralna doby Wazów.

Cudem przetrwała ona pożar Krakowa w roku 1850, który resztę kościoła OO.Dominikanów zniszczył doszczętnie. Na skutek pożaru runęło całe piękne gotyckie sklepienie z XIII wieku. Wnętrza kościoła zostały zrekonstruowane, głównie w stylu neogotyckim.
Kaplica szczęśliwie uniknęła też jakichkolwiek przebudów i w stanie niezmienionym trwa do naszych czasów taka, jaką ją ukończono w 1633 roku.


autor tekstu i zdjęć © Jakub Pączek